غار فریدون

در 18 کیلومتری باختری پیکان در کوههای آن منطقه غاری وجود دارد که مردم به آن غار فریدون میگویند و روزگاری فریدون پیشدادی از دست ضحاک بیدادگر در کوهها پنهان بوده و چندگاهی نیز در این غار زندگی میکرده است. در درون غار تونلی به دست مردمان باستان کنده شده که با ابزارهای امروزی نیز کندن آن دشوار است رفت و آمد به درون این غار بدون طناب و ابزار کوهنوردی دشوار است و کسانی که میخواهند از غار بازدید کنند بایستی وسایل و ابزار کوهنوردی به همراه داشته باشند.

غار یخ

این غار در ارتفاع 3850 متری کوه دنا مابین دو قلة معروف به نامهای قدوس و بیژن واقع شده است و یکی از غارهای دیدنی ایران است این غار به وسیله کوهنوردان فارس در مرداد 1346 کشف گردیده است. درون غار ستونی از یخ به ارتفاع 80 متر و قطر 14 متر دیده شده است و در انتهای غار دریاچه زیبایی مملو از قطعات یخ شناور مشاهده گردیده که بسیار جالب است. بازدید از این غار احتیاج به وسایل فنی دارد و بدون طناب ورود به این غار غیر ممکن است.

 

غار شاه قنداب

این غار در 45 کیلومتری آباده و 35 کیلومتری رامشه در کوههای باختری آن قرار دارد. و یکی از غارهای جالب و دیدنی میباشد به ویژه آن که در انتهای آب سه ستون بسیار زیبا که از استالاکمیت تشکیل شده چندین برابر به زیبایی این غار میافزاید. درون غار حوضچه های آب فراوانی دیده میشود. طول غار در حدود 67 متر است و این غاری است که پایان آن تاریک و ناپیداست.

 

غار چاه وزمه ( کلهرود )

این غار در نزدیکی آبادی کلهرود در 30 کیلومتری شهر مورچه خوت اصفهان در میان دره کم عمق در ارتفاع کوتاهی از سطح رودخانه جای دارد. غار از یک دهلیز اصلی تقریباً به طول 100 متر که به تالار عظیمی به طول 120 متر و عرض 50 متر میرسد، تشکیل شده است . یک شاخه باریک و ساده در انتهای غار قرار دارد که باید خزیده به درون آن رفت، این شعبه تالار و دهلیز اصلی رویهم رفته به 3000 متر میرسد که تا قبل از کشف انتهای غار قوری قلعه در اورامانات پاوه طولانیترین غار شناخته شده ایران به شمار میرفت.

 

 غار پلنگ

این غار در 12 کیلومتری کمه از بخش سمیرم و در جنوب شهرضا واقع است. طول غار 95 متر است و در انتهای آن پلنگ عظیم الجثه هایی دیده میشود.

 

 غار افغان

این غار در کویر سیاه کوه واقع شده است.

 

 غار نیاسر

یک نمونه جالب از غارهای دست کن ایران که در نوع خود منحصر به فرد است. غار نیاسر کاشان است این غار را شاید به خاطر وجود آتشکده ساسانی نیاسر در نزدیکی آن ساخته شده است و مربوط به دوره ساسانی میباشد.

موقعیت غار نیاسر: قریه خوش منظر و بزرگ نیاسر در 30 کیلومتری شمال غربی کاشان در پایة کوه نسبتاً مرتفعی میباشد غار در دل کوه رسوبی کم ارتفاعی به نام تالار در بریدگی تندی نزدیک به قله قرار گرفته است. دهانة غار به عرض 5/3 متر و ارتفاع 5/2 متر روبه شمال قراردارد. ابتدای غار تالار طبیعی کوچکی به طول 8 متر و عرض 3 متر است که دهانه خارجی به آن پیوسته است و در انتهای آن به ارتفاع تقریباً یک متر از سطح زمین حفره کوچک دریچه مانندی است به ابعاد 50 × 50 سانتیمتر که در سنگ کنده شده و در واقع مدخل داخلی غار محسوب می شود و پس از عبور از دهانه، تونل سنگی باریکی آغاز میشود که باید به حالت نشسته از آن عبور کرد و به فاصله کمی، این تونل به چاه سنگی مکعب مستطیل شکلی بر میخورد که عمود و به طور منظم در سنگ حفر شده و در طرفین دارای پاگیرهای مرتبی است.

عمق این چاه زیاد نیست و پس از عبور از آن مجدداً به چاه دیگری نظیر اولی میرسد که عمق آن در حدود 6 متر است و انتهای چاه به راهرو باریکی منتهی میشود که از جانب راست آن چند راه فرعی با چند چاه کم عمق قرار دارد و در سمت چپ آن چاهی به عمق 6 متر واقع است که به دو شاخه منشعب میشود. یکی از آنها راه باریک و دشواری است که به خارج از غار راه دارد. این خروجی با ارتفاع چند متر، محاذی دهانه غار مشرف به پرتگاه عمیقی سر در میآورد که به یک سری راهروها و اتاقهای تو در تو راه داشته است. قسمت بزرگی از این بخش در اثر عوارض طبیعی شکسته و فرو ریخته و اینک بقایا و آثار آنها اغلب به حالت معلق در بدنه دیواره به چشم می خورد و حتی بعضی از بالکونهای بزرگ با پیشبندهای ضخیم و محکم سنگ و گچی هنوز پابرجاست و قرنها جلگه شرقی نیاسر را تا کاشان زیر چشم دارد. عمیقترین قسمت غار نیاسر چاهی است به عمق 10 متر که با استادی و مهارت عجیبی در دل سنگ حفر شده است. غار نیاسر دارای سه انتهای، سطحی، عمقی و زیرزمینی است که هر کدام از نظر موقعیت دارای ارزش خاصی است.

  

کوه صفه و چشمه های آن

دنباله ارتفاعات شاه کوه لنجان در جنوب اصفهان به دو رشته کوه کم ارتفاع صفه و باباسعید متصل میشود که جهت آنها از جنوب به شرق است، ارتفاع کوه صفه در جنوب شهر اصفهان به 2400 متر میرسد این رشته کوه با تضاریس زیادی که دارد و به علت نزدیکی آن به شهر بر زیبایی موقعیت طبیعی اصفهان افزوده است در کوه صفه چشمه های آب طبیعی واقع شده که از قدیم شهرت داشته و تفرجگاه مردم کوهنورد و جوانهای علاقه مند به ورزش و راهپیمایی بوده است. از آن جمله چشمه درویش که به شکل حوض طبیعی و مسقف در پایه کوه واقع شده و آب از آن خارج نمی شود.

 در حدود 200 متر بعد از آن با راه صعب العبور چشمه گل زرد واقع شده که غیر از اشخاص کوهنورد کسی نمیتواند به آنجا برود متجاوز از 1000 متر در مغرب چشمه درویش، قسمت صفه مانندی واقع شده که به همین جهت این کوه را کوه صفه می نامند. این قسمت را مسطح کرده اند و بر روی آن عمارتی به اصطلاح چهارطاقی بنا کرده اند کوه در این قسمت مانند دیوار صافی است و سایه میاندازد. در مغرب این صفه چشمه دیگری به نام چشمه نقط واقع شده که به صورت سنگابی است و از بالای کوه آب در آن قطره قطره میچکد و حیوانات کوهی و کوهنوردان از آب آن که بسیار خنک است میاشامند. آثار باقیمانده قلعه دیو ( قرارگاه اسماعیلیان طرفداران حسن صباح ) بر فراز کوه صفه دیده می شود. هم چنین آثار برجهای دیدبانی انفرادی از پایین به بالای کوه یکی در کنار چشمه پا چنار و دیگری در کمرگاه و زیر دیواره گل زرد هنوز باقی است که از آنجا رفت و آمدها به سوی قلعه دیو زیر نظر داشته اند. برای صعود به قله صفه چهار طرف راه وجود دارد. ولی بهترین و مناسبترین راه برای همگان از طریق چشمة خاجیک به نزدیک گردنه بادو سپس به سمت راست گردنه بادکه پشت کوه صفه به حساب می آید. 

  

یران کوه ( شاهکوه قدیم )

رشته ایران کوه حدود 18 کیلومتر در جهت شمال غرب به جنوب شرق کشیده شده و قله آن به ارتفاع 2369 متر در جنوب جاده شهرضا خودنمایی میکند. بهترین مسیر برای صعود به قله این کوه در طریق چشمه لاتاریک و سپس از زیر یال غربی و مدت سه ساعت زمان میطلبد. آب چشمه لاتاریک خنک ترین و گواراترین آب منطقه می باشد.

  کوه قلعه بزی

این کوه در غرب اصفهان و در منطقه لنجان واقع شده و از فراز این کوه میتوان کلیه راهها و روستاهای منطقه لنجان را کنترل و زیر نظر داشت و این کوه یکی از مراکز و استحکامات پیروان حسن صباح بوده است و در آن به فعالیتهای سیاسی می پرداخته اند. 

 

کوه کلاه قاضی

بلندترین قله کوههای نزدیک به اصفهان قله کلاه قاضی به ارتفاع 2534 متر واقع در جنوب شرقی و در کیلومتر 30 جاده شهرضا میباشد که از چهاردور و بر اصفهان به خوبی نمایان است. قله کلاه قاضی در میان دره  های تو در تو و مثل کله قندی بزرگ و منفرد که در ته دریا قرار گرفته باشد یعنی اینکه برای صعود به قله آن باید دره ها و کوه و کمرها را طی کرد و پایین رفت تا به دامنه کله قند رسید آنگاه از روی یال کوتاه دامنه بالا رفته و به کلاه بزرگ که قلعه مخروبه هایی هم بر فراز آن به چشم می خورد صعود کرد و مسیر صعود از گردنه لاشتر و از راه شرقی تخت صنمبر حدود 3 ساعت زمان می خواهد.

 

آشنایی با کوههای قمصر

قمصر در دامان کوههای مرتفع مرکزی ایران قرار گرفته است. کوههای مهم اطراف قمصر عبارتند از : کوه اشک ـ کوه سم ـ کوه اسبی ـ کوه میدان و کوه قیله که به طور چتر مانند قمصر را در میان گرفته اند. قناتهای مقدم و جزاوند از زیرکوه میدان بلندترین کوه منطقه به طرف قمصر روان است و چشمه های دائمی دیگر به نام چشمه پرآب، چشمة کارین با قناتهای متعدد کلیه روستاهای سرسبز و زیبای آن منطقه مثل بن رود، جزاوند، غزآن، مازگان و فرفهان آب و غذا می دهند.

قمصر دارای آب و هوای لطیف بوده و مرکز پرورش گل محمدی برای ساختن عطر گلاب می باشد و تاریخ گلابگیری همه ساله از پانزدهم خرداد الی پانزدهم تیر است. فاصله اصفهان تا شهر کاشان 200 کیلومتر و از کاشان به قمصر 35 کیلومتر است. زیارتگاه شاهسواران از دیگر جاهای دیدنی کوهستانی در مسیر جاده قمصر به قهرود است که بر فراز قله کوه شاهسواران با وسعت زیاد ساخته شده است. دره قمصر از جاهای دیدنی جالب در استان اصفهان است. درخت کهنسال چنار مسجد جامع قمصر مشهور میباشد. قطر این چنار به 15 متر میرسد.  

 

منبع: تبیان اصفهان